foto’s door Wytske Heida
Veenterpen Folsgare aan de Ald Rien
Tijdens graafwerkzaamheden voor de verbreding/verdieping van de Oude Rijn
( Ald Rien ) kwam ten zuiden van de terp Strûpenkeal restanten van een veenterp tevoorschijn. De opgegraven grond wordt gebruikt om een nieuwe polderdijk aan te leggen langs de Ald Rien. In deze grond werden de eerste scherven gevonden die tot de ontdekking van tenminste drie terpen langs de Ald Rien heeft geleid.
Terp 1
Deze terp ligt net ten zuiden van de zeer herkenbare terp Strûpenkeal. De veenterp is waarschijnlijk 50 bij 50 meter en was omringd door een sloot. De westelijke geul bevat een dikke laag scherven van 20 tot 30 cm dikte. De bovenste laag scherven liggen in de onderkant van een ongerijpte kleilaag van 30 to 50 cm dikte die is afgezet op de veenterp. Het lijkt er op dat zeer snel opkomend water de terp heeft overspoeld en alles op de terp in de sloot om de terp heeft geveegd. Deze overstroming heeft als gevolg gehad dat de terp is verlaten en de mensen die er woonden zijn vertrokken naar elders.
Aan de oostzijde van de terp zijn weinig scherven gevonden wat aangeeft dat het water vanaf de oostzijde de terp heeft overspoeld. Wel werd aan deze zijde een stuk van een haardplaats gevonden met een brok klei waarin een sintellaag zat. De scherven geven een bewonings periode aan van 200 v Chr tot 200 na Chr. IJzertijd laat tot Romeinse tijd midden. Verder is een groot aantal botten van o.a. rund en paard gevonden. Tussen terp 1 en terp 2 werden een aantal stenen gevonden die gebruikt waren voor het verzwaren van netten. Dit duidt dus op visvangst in dit gedeelte van de Ald Rien.
Terp 2
Dit stuk van de Ald Rien is minder diep en breed uitgegraven. De kleilaag op de terp is wel afgegraven en de scherven die hierin zaten zijn op de kant terecht gekomen. Daardoor is het aantal scherven wat op land gevonden is beperkt. Door de druk van de opgehoogde polderdijk kwam echter de veen laag in de Ald Rien omhoog en werden kleine eilandjes zichtbaar. Hierop werden wel veel scherven gevonden die uit een mestput kwamen. Om verstoring te voorkomen is hier nog geen verder onderzoek uitgevoerd.
Terp 3
In dit stuk van de Ald Rien heeft men een kleine geul uitgegraven om de doorstroming van het water te bevorderen. Hier zijn op de wal een aantal scherven gevonden.
Naderonderzoek gaf aan dat bij het graven van een kleine put in de oever er een terp heeft gestaan. In de kleine put kwamen meerdere scherven en botten tevoorschijn. De aardlagen geven aan dat hier meerdere mestlagen op elkaar liggen die opbouw van de terp nauwkeurig kunnen reconstrueren.
Ald Rien
Aan de hand van de terpen blijkt dat de loop van de Ald Rien sinds de terpen tijd van loop is veranderd. Wel is dus duidelijk dat deze slenk al eeuwen oud is en tot 1953, toen een vaste brug in Oosthem de toegang blokkeerde, een veel gebruikte vaarweg moet zijn geweest.
Voor foto’ s van een aantal vondsten moet je hier
klikken. Voor de 2e fotomap klik hier.
Voor de 3e fotomap klik hier.
Hooien
De pleats
No 1 – 1949
De pastorie pleats omgeven door bomen.
No 2 – 1950
Gezicht op de boerderij met rechts op de
achtergrond de nieuwbouw woningen. Een gedeelte van het hek wat zichtbaar is loopt vanaf het kerkhof naar het Middelpad. Het land tussen het hek en de
Skeender was in die tijd bouwland.
No 3 – 1949
Het oogsten van de “ beanen “ Rechts
is de boerderij op Skeender 2 nog te zien.
No 4 – 1950
Het is de maand Augustus, de aardappelen staan op
het land. De vlag op de toren geeft aan dat er iets te vieren is.
No 5 – 1950
De pastorie pleats met de kerk.
No 6 – 1950
Het is October en de kuilbult staat rechts voor het hok. De melkemmers staan op de emmerbank tegen de achtermuur. Links van de schuurdeuren hangt het tuig voor de paarden.
No 7 – 1951
De kerk met op de voorgrond het jister.
No 8 – 1951
De voorste wagen is geladen met gras en op de achterste liggen de palen voor de ruiters.
Links op de achtergrond lijkt een skûtsje te liggen. Hier zijn ook de melkemmers en het paardentuig te zien.
No 9 – 1951
Het is September en in het hôf staat een ruiter.
No 10 – 1951
In de maand Juli. De pleats en de kerk in het zomergroen met het jongvee bij het hek.
Toer door fryslân
1) 1951
Steenwijk. Gezellig winkelen in een autoluwe straat met grote kerk op de
achtergrond.
2) 1954 Wolvega.
Het grote kaaspakhuis van Frico
vlak aan spoor en de oude straatweg naar
Heerenveen.
3) 1954
Leeuwarden. De kanselarij gedeeltelijk in de
schaduw.
4) 1954 Lions.
Prachtige opname met zomerse
luchten van de molen in een
weids
landschap.
5) 1954 Ysbrechtum. Gezicht op het dorp vanaf het
tolhuisje. De koeien lopen nog in de wei met de trambaan nog net helemaal links
op de foto.
6)
1955 Achlum.
Gezicht op het dorp, de toegangsweg op de voorgrond met
fietsers.
7) 1955 Gaasterland.
Warns/Reaklif Het monument, een
grote zwerfsteen, op het Rode klif herinnert aan de Slag bij Wams.
8) 1955
Workum. De
voormalige Waag met daar achter de St Gertrudis kerk met
daarnaast de markante
toren.
9) 1955
Nijland. Gezicht op Nijland
vanaf
Tjalhuizum. De nieuwbouw moest nog op gang komen en je kon nog rustig
wandelen
op de doorgaande weg. De Herberg was toen ook al wit.
